Rok 2024 ma dobre perspektywy, jeżeli chodzi o rozkwit inwestycji przemysłowych na terenie Polski. Wzrost PKB, obniżenie stóp procentowych oraz ustabilizowanie inflacji dają podstawę do poprawy poziomu inwestycji. Jakie jeszcze czynniki wpływają na zmiany w sektorze inwestycyjnym? Z jakimi mamy do czynienia wyzwaniami i trendami? Tego wszystkiego dowiemy się z poniższych wypowiedzi największych polskich ekspertów.

Jakie czynniki wpływają na atrakcyjność Polski jako lokalizacji dla inwestycji przemysłowych?

Polska uznawana jest za lidera regionu Europy Środkowo-Wschodniej, który od lat przyciąga uwagę inwestorów z całego świata, głównie dzięki korzystnej lokalizacji. Centralne położenie na kontynencie stawia nas jako doskonały punkt dystrybucyjny dla rynków zarówno na Zachodzie, jak i na Wschodzie. Wiele międzynarodowych firm, szczególnie tych działających w sektorze e-commerce, doceniło już rozwiniętą infrastrukturę transportową, w tym sieć autostrad i połączeń kolejowych czy rozwinięte porty, które ułatwiają logistykę. Naszym atutem w porównaniu do innych europejskich krajów pozostaje duży dostęp do wykwalifikowanych kadr, a także niższe koszty pracy. Wiele zagranicznych firm korzysta również ze wsparcia rządowego w postaci zachęt finansowych i zwolnień podatkowych. // ANNA GŁOWACZ dyrektor Działu Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, AXI IMMO

Jakie wyzwania może napotkać przedsiębiorstwo od etapu planowania inwestycji po jej realizację?

Firmy, które zdecydują się na przeniesienie działalności do Polski, muszą odnaleźć się w porządku prawnym i administracyjnym kraju. Dla niektórych podmiotów, zwłaszcza z odległych rynków, wyzwania mogą pojawić się na każdym etapie inwestycji przemysłowej. Na etapie planowania konieczne jest dokładne zrozumienie aspektów legislacyjnych i regulacje dotyczące otoczenia biznesowego oraz analiza ryzyka inwestycyjnego. Ważne również jest dokładne zaplanowanie kosztów inwestycji, zarówno początkowych, jak i związanych z utrzymaniem i operacjami. Wyznania będą mniejsze, jeśli podmiot będzie korzystał z partnerów krajowych znających specyfikę konkretnych sektorów i rynków. // ANNA GŁOWACZ dyrektor Działu Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, AXI IMMO

Jakie trendy w obszarze inwestycji przemysłowych obserwuje się na polskim rynku?

W obliczu globalnych perturbacji związanych z większą regionalizacją łańcuchów dostaw umieszczenie części produkcji w naszym regionie pomaga firmom w elastycznej reakcji na zmiany sytuacji. Już dziś Polska jest jednym z głównych ośrodków przemysłowych, któremu udało się przekonać azjatyckie firmy do przeniesienia produkcji baterii elektrycznych. Oczekujemy, że kolejne inwestycje w tzw. nearshoring będą tylko kwestią czasu i dodatkowo wpłyną na rozwój lokalnego sektora magazynowego. // ANNA GŁOWACZ dyrektor Działu Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, AXI IMMO

---

Jakie czynniki wpływają na atrakcyjność Polski jako lokalizacji dla inwestycji przemysłowych?

Polska jest jedną z najbardziej atrakcyjnych w Europie lokalizacji dla inwestycji przemysłowych, co potwierdzają kolejne badania i raporty, w których nasz kraj jest wymieniany przez inwestorów i firmy produkcyjne jako istniejące już lub rozważane miejsce prowadzenia działalności. Głównymi czynnikami powodującymi obserwowaną w Polsce już od kilku lat stale rosnącą liczbę inwestycji w nowe zakłady przemysłowe oraz rozbudowę istniejących mocy produkcyjnych są rozwinięta infrastruktura, dostęp oraz geograficzną bliskość do rynków Unii Europejskiej (w tym przede wszystkim Niemiec), duże i stale rosnące zasoby nowoczesnej powierzchni magazynowo-produkcyjnej oraz konkurencyjne wynagrodzenia pracowników. // PRZEMYSŁAW PIĘTAK Supply Chain Advisory Director CBRE

Jakie wyzwania może napotkać przedsiębiorstwo od etapu planowania inwestycji po jej realizację?

Wyzwaniami, z którymi często muszą borykać się firmy produkcyjne, są przede wszystkim biurokracja, nieprzewidywalność zmian prawnych, problem z uzyskaniem odpowiednich pozwoleń, trudności w dostępie do finansowania, ryzyko kursowe oraz dostępność wykwalifikowanej siły roboczej, zwłaszcza w pobliżu największych ośrodków miejskich. // PRZEMYSŁAW PIĘTAK Supply Chain Advisory Director CBRE

Jakie trendy w obszarze inwestycji przemysłowych obserwuje się na polskim rynku?

W obszarze inwestycji przemysłowych głównym obserwowanym obecnie trendem jest nearshoring, rozumiany jednak przede wszystkim nie jako „przenoszenie produkcji z Chin do Polski”, co raczej obsługa sąsiednich krajów Europy Zachodniej (w tym w szczególności Niemiec) ze zlokalizowanych w Polsce i innych krajów CEE zakładów produkcyjnych oraz centrów logistycznych. Nowe inwestycje przemysłowe z pewnością ułatwia fakt, że zasoby nowoczesnej powierzchni magazynowo-przemysłowych w Polsce stale rosną, pod koniec 2023 r. po raz pierwszy przekraczając ponad 30 mln m2. Rosnąca konieczność uwzględniania w strategiach firm aspektów ESG powoduje również – także w obszarze nieruchomości produkcyjnych i logistycznych – coraz większe zainteresowanie inwestycjami w rozwiązania zapewniające bardziej zrównoważony rozwój, w tym m.in. w odnawialne źródła energii. // PRZEMYSŁAW PIĘTAK Supply Chain Advisory Director CBRE

---

Jakie czynniki wpływają na atrakcyjność Polski jako lokalizacji dla inwestycji przemysłowych?

O atrakcyjności Polski jako lokalizacji inwestycji przemysłowych decyduje kilka czynników. Po pierwsze, położenie i infrastruktura, które pozwalają na doskonałą komunikację z Europą Zachodnią, ale także krajami bałtyckimi i leżącymi na wschodzie. Po drugie, fakt, że jesteśmy dużym krajem w regionie i mamy wartościowy rynek zbytu. Z kolei doświadczenia związane z pandemią czy wojną w Ukrainie, a także obecne utrudnienia związane z transportem przez Kanał Sueski skłaniają inwestorów do podejścia „nearshoring”, czyli poszukiwania możliwości produkcji czy outsourcingu usług w krajach sąsiadujących ze sobą. Te atuty uzupełniają także warunki związane z zakupem nieruchomości w Polsce.

W porównaniu z krajami Europy Zachodniej Polska ma nadal wysoką podaż gruntów inwestycyjnych, a ich ceny są atrakcyjne z punktu widzenia zagranicznych inwestorów. Dodatkowym atutem jest fakt, że w Polsce procesy administracyjne związane z inwestycjami przemysłowymi są krótsze niż w innych europejskich krajach, nawet tych z regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Ważne także pozostają zachęty dla zagranicznych inwestorów w postaci preferencyjnych stawek podatków, grantów na rozwój – czy to wynikających z inwestycji w specjalnych strefach ekonomicznych, czy umów zawieranych z przedstawicielami władzy centralnej.

W decyzjach o inwestycjach w Polsce istotną rolę odgrywa też dobrze wykwalifikowana kadra pracownicza. Nadal dosyć wysoka podaż pracowników oraz stosunkowo niskie koszty pracy, zwłaszcza w porównaniu z innymi krajami unijnymi, to istotne czynniki decydujące o konkurencyjności Polski. Istotne w tym kontekście są także kwestie kulturowe – jako kraj pogranicza potrafimy łączyć wschodnią i zachodnią mentalność. // MACIEJ CHMIELEWSKI Senior Partner, Dział Powierzchni Logistycznych i Przemysłowych w Colliers

Jakie wyzwania może napotkać przedsiębiorstwo od etapu planowania inwestycji po jej realizację?

Atutem Polski dla inwestorów poszukujących nowych kierunków jest jej przewidywalność. Stabilny system polityczny to ważny element długoterminowego planowania i strategii biznesowej, a Polska zdecydowanie spełnia ten warunek (po wyborach jesienią 2023 r. zaufanie zagranicznych inwestorów do sytuacji w Polsce jeszcze bardziej wzrosło). Warto podkreślić, że w Polsce bardzo istotne są kwestie dotyczące zrównoważonego rozwoju nie tylko z punktu widzenia firm, ale także lokalnych społeczności i władz.

Inwestorzy, którzy mają już wypracowane polityki związane z prowadzeniem dialogu społecznego, pozwalające na zmniejszenie negatywnego wpływu inwestycji na lokalną infrastrukturę i są otwarci na wypracowywanie rozwiązań, nie napotykają zbyt wielu formalnych niedogodności. Wyzwaniem nadal pozostają kwestie finansowania inwestycji, ale wiążą się one nie tylko z Polską, ale sytuacją makroekonomiczną krajów rozwiniętych. Choć, co warto podkreślić, Polska pomimo trudniejszego otoczenia gospodarczego i nieco utrudnionego dostępu do finansowania w 2023 r. przyciągała nowych inwestorów.

W zeszłym roku nasz kraj zajął 14. miejsce na świecie i 4. w Europie pod względem wartości napływających inwestycji. Omawiając wyzwania związane z planowaniem i realizacją inwestycji, nie możemy zapominać o nieprzewidzianych zdarzeniach, które w ostatnich latach często miały duży wpływ na proces inwestycyjny. Zarówno pandemia, jak i wybuch wojny w Ukrainie miały wpływ na przerwanie łańcuchów dostaw i utrudniony dostęp do surowców. Jednak w obydwu tych sytuacjach Polska unikała głębszych kryzysów, co daje optymistyczne perspektywy potencjalnym inwestorom. // MACIEJ CHMIELEWSKI Senior Partner, Dział Powierzchni Logistycznych i Przemysłowych w Colliers

Jakie trendy w obszarze inwestycji przemysłowych obserwuje się na polskim rynku?

Bardzo silnym trendem, który obecnie ma wpływ na inwestycje przemysłowe, są kwestie związane z ESG. Odbywa się to na wielu płaszczyznach. Po pierwsze, coraz więcej korporacji międzynarodowych ma swoje polityki dotyczące zrównoważonego rozwoju i realizuje je w praktyce w nowych procesach inwestycyjnych. Poszukują one zarówno nieruchomości spełniających odpowiednie kryteria dot. wpływu na środowisko naturalne, ale także takich, które ograniczają wpływ na lokalne społeczności. To powoduje, zwłaszcza w przypadku inwestycji brownfield, że poszukiwane są certyfikowane nieruchomości lub takie, które mają potencjał certyfikacyjny.

Drugim istotnym trendem jest rozwój w Polsce branży elektromobilnej. Ten segment prawdopodobnie będzie rozwijać się w kolejnych latach. Obserwujemy coraz większe zainteresowanie ze strony inwestorów poszukujących miejsca produkcji baterii samochodowych, a Polska jest jednym z rozważanych kierunków. Decydują o tym dostępność gruntów, dobrze wykwalifikowana kadra, dobre ośrodki naukowe, a także podaż gruntów spełniających odpowiednie kryteria. Kolejnym trendem, który ma wpływ na inwestycje przemysłowe w Polsce, jest rozwój transportu morskiego.

W Gdańsku obecnie trwa budowa kolejnego głębokowodnego nabrzeża w terminalu kontenerowym Baltic Hub, która ma się zakończyć w 2024 r. W ostatnich dniach 2023 r. została potwierdzona również rozbudowa portu w Świnoujściu. W Gdyni natomiast ma zostać ukończona budowa portu zewnętrznego, która umożliwi obsługę kontenerowych statków oceanicznych o parametrach Baltmax o długości do 430 m. Planowana jest również modernizacja portu w Elblągu, która może mieć znaczący wpływ na aktywizację woj. warmińsko- -mazurskiego. To wszystko może spowodować, że regiony nadbałtyckie w Polsce zaczną przyciągać więcej inwestorów. // MACIEJ CHMIELEWSKI Senior Partner, Dział Powierzchni Logistycznych i Przemysłowych w Colliers

---

Jakie czynniki wpływają na atrakcyjność Polski jako lokalizacji dla inwestycji przemysłowych?

Polska zawdzięcza swoją atrakcyjność inwestycyjną unikatowej kombinacji kilku atutów. Strategiczne położenie kraju oferuje łatwy dostęp do głównych europejskich rynków. Dysponujemy zasobami wykwalifikowanych pracowników przy relatywnie konkurencyjnych stawkach wynagrodzeń, mamy rozwiniętą infrastrukturę transportową i logistyczną. Do tego ogromny rynek wewnętrzny, stabilną gospodarkę oraz zachęty finansowe i wsparcie władz dla firm inwestujących w Polsce. Te czynniki sprawiają też, że Polska staje się głównym beneficjentem procesów nearshoringu czy friendshoringu, czyli przenoszenia produkcji bliżej rynków zbytu w ramach skracania i zwiększania bezpieczeństwa łańcucha dostaw. W samej Polsce – w formule BTS lub BTO – Panattoni dostarczyło dotąd blisko 4 mln m2, w tym wiele zaawansowanych technologicznie zakładów produkcyjnych. // MACIEJ ZAWADA Development Director, Panattoni BTS

Jakie wyzwania może napotkać przedsiębiorstwo od etapu planowania inwestycji po jej realizację?

Przedsiębiorstwa muszą wziąć pod uwagę szereg specyficznych czynników, takich jak np. zapewnienie odpowiedniej infrastruktury technicznej i energetycznej czy nieco dłuższe procesy administracyjne związane z pozyskaniem gruntów i uzyskaniem niezbędnych zezwoleń, zwłaszcza gdy teren inwestycji nie jest objęty aktualnym miejscowym planem zagospodarowania. // MACIEJ ZAWADA Development Director, Panattoni BTS

Jakie trendy w obszarze inwestycji przemysłowych obserwuje się na polskim rynku?

Trendem, który mocno wkroczył do budownictwa przemysłowego, jest ekologia. Regułą stają się inwestycje w obiekty energooszczędne, zasilane odnawialnymi źródłami energii. Panattoni wdraża te rozwiązania zgodnie z najwyższymi standardami certyfikacji środowiskowej, obecnie na bardzo wysokim poziomie BREEAM Excellent. Sprzyja to ochronie środowiska, ale również oferuje przedsiębiorstwom produkcyjnym wymierne korzyści finansowe dzięki redukcji kosztów operacyjnych, zwłaszcza w zakresie energii, bo branże przemysłowe są bardzo energochłonne // MACIEJ ZAWADA Development Director, Panattoni BTS

---

Jakie czynniki wpływają na atrakcyjność Polski jako lokalizacji dla inwestycji przemysłowych?

Polska jest atrakcyjnym krajem dla inwestycji przemysłowych m.in. ze względu na lokalizację w Europie oraz potencjał rynku wewnętrznego, a także jakość kapitału ludzkiego. Mamy naprawdę dobrze wykształcone kadry, które również trafiają do Harden Construction. Jesteśmy też członkiem UE z dobrym dostępem do zachodnich rynków przy ciągle relatywnie niskich kosztach prowadzenia działalności. Pandemia uruchomiła proces zwany nearshoringiem, czyli przenoszeniem produkcji do krajów bliższych rynkom zbytu. Ma to na celu skrócenie łańcuchów dostaw, które zostały w czasie pandemii bardzo mocno nadszarpnięte. W efekcie coraz więcej inwestycji przenosi się do Polski, co widać m.in. w danych ekonomicznych, ale dostrzegamy to też my jako generalny wykonawca powierzchni przemysłowych. // PAWEŁ FIUCZEK dyrektor zarządzający, Harden Construction

---

Jakie trendy w obszarze inwestycji przemysłowych obserwuje się na polskim rynku?

Jako Harden Construction, realizując inwestycje, dostrzegamy, że coraz większy nacisk kładzie się na ekologiczne i środowiskowe rozwiązania. Bardzo dużą wagę przywiązuje się do zachowania bioróżnorodności i tego, by inwestycje jak najmniej ingerowały w środowisko naturalne. Ponadto wielu inwestorów decyduje się na wykorzystywanie zielonej energii. Coraz większą wagę przywiązuje się do efektywności energetycznej obiektów i uzyskiwanie dla nich certyfikatów środowiskowych takich jak BREEAM, LEED czy DGNB na coraz to wyższych poziomach. Zmiany klimatyczne oraz niedawny kryzys energetyczny sprawiły, że firmy zaczęły kontrolować, ile energii jest zużywane oraz ile energii mogą same wytworzyć, montując m.in. panele fotowoltaiczne na dachach. // ŁUKASZ KOZERSKI dyrektor operacyjny, Harden Construction

---

Jakie wyzwania może napotkać przedsiębiorstwo od etapu planowania inwestycji po jej realizację?

Wyzwań jest całe mnóstwo: od stricte administracyjnych po ekonomiczne. Ostatnie lata pokazały, że największym wyzwaniem był całkowity brak przewidywalności. Ceny materiałów budowlanych oraz ich dostępność potrafiły się zmieniać z dnia na dzień. Rosły ceny surowców oraz koszty pracy, a przy tym wszystkim nie pomagał rosnący koszt kapitału. To wszystko sprawia, że proces realizowania inwestycji ostatnimi czasy był bardzo nieprzewidywalny i wymagał od nas podejmowania nierzadko bardzo odważnych decyzji. Jako Harden Construction musieliśmy sobie poradzić z tymi niespodziewanymi sytuacjami i to nam się udało, choć rynkowych wyzwań było całe mnóstwo. // MICHAL TUREK Business Development Manager, Harden Construction

---

artykuł ukazał się w czasopiśmie Nowoczesny Przemysł nr 1/2024