Idea transformacji procesów produkcyjnych, określana mianem Przemysł 4.0, jest już z nami kilkanaście lat. Mówiąc najprościej, to koncept zakładający wykorzystanie najnowszych technologii, takich jak chmura obliczeniowa, Internet Rzeczy (IoT) czy sztuczna inteligencja, do kompleksowego zarządzania przedsiębiorstwem. Mimo że polskie firmy nadal borykają się z pełnym wdrożeniem założeń czwartej rewolucji, na horyzoncie kształtuje się już jej kolejna, piąta odsłona.
To co różni wariant 5.0 od 4.0, to szczególny nacisk na efektywność energetyczną. W myśl nowych założeń, cyfryzacja powinna bowiem prowadzić nie tylko do optymalizacji procesów, ale również zrównoważonego podejścia do otoczenia, zarówno w wymiarze społecznym, jak i środowiskowym.
Przejście na model cyfrowy wiąże się z inwestycjami finansowymi i wymaga radykalnej zmiany podejścia do organizacji procesów biznesowych. Nic więc dziwnego, że adaptacja Przemysłu 4.0 w Polsce postępuje stosunkowo powoli.
Potwierdza to raport „Stan Przemysłu 4.0 w Polsce”, opracowany wiosną 2024 roku przez organizacje skupione wokół Śląskiego Klastra Internetu Rzeczy oraz Platformy Przemysłu Przyszłości. W opracowaniu czytamy, że dla 44% ankietowanych wdrożenie narzędzi Przemysłu 4.0 aktualnie nie jest priorytetem, zaś odsetek firm przygotowujących strategie wdrożenia rozwiązań z tego zakresu wynosi obecnie zaledwie 20% (wzrost z 14% w ubiegłorocznym badaniu).
Efektywność modelu cyfrowego jest jednak potwierdzona przez niezliczone przypadki użycia i powszechnie podkreślana przez ekspertów. Wśród głównych zalet wynikających z cyfryzacji, wymienia się lepszą kontrolę jakości, możliwość dogłębnej analizy biznesowej i automatyzację. Dodatkowo wdrożenie sprawdzonego rozwiązania, kompleksowo organizującego procesy cyfrowe w przedsiębiorstwie, z samej definicji wnosi zaszyte w systemie algorytmy sterowania opracowane przez najlepszych w branży specjalistów.
DXC Technology od wielu lat opracowuje sprawdzone systemy wspomagające cyfrową transformację przedsiębiorstw – komentuje Karolina Kilijańczyk, Data & Analytics Principal w DXC Technology Polska. – Takie rozwiązania przyczyniają się do znaczącej poprawy efektywności działania firmy, zwiększenia przychodów oraz oszczędności operacyjnych. Inwestycje związane z wdrożeniem Przemysłu 4.0 są dzisiaj nieuniknione dla firm z praktycznie wszystkich branż. Organizacje nie mają wyboru: albo przejdą na model cyfrowy, albo przestaną się rozwijać – co w ciągu kilku lat może doprowadzić do ich zniknięcia z rynku.
Przemysł 5.0 bez strat energii
Jeszcze nie przyzwyczailiśmy się dobrze do idei Przemysłu 4.0, a już pojawiła się jej kolejna edycja, sformułowana przez Komisję Europejską w roku 2021. Pod kryptonimem Przemysł 5.0 kryje się przede wszystkim wymaganie większej dbałości o efektywność energetyczną przedsiębiorstw. To szczególnie istotny aspekt, w czasach gdy energia staje się zasobem krytycznym, a koszty z nią związane sukcesywnie rosną. Potrzebne jest zatem znacznie lepsze zarządzanie energią, by optymalizować jej zużycie podczas produkcji.
Przemysł 5.0 korzysta z zaawansowanych narzędzi, takich jak Internet Rzeczy (IoT), sztuczna inteligencja (AI) oraz analityka danych, by kontrolować zużycie energii na każdym etapie produkcji. Wdrożenie nowoczesnych technologii cyfrowych w integracji z wewnętrznymi i zewnętrznymi systemami biznesowymi firmy (do raportowania ESG lub emisji CO2) oraz źródłami danych (wewnętrznymi oraz zewnętrznymi) przynosi m.in. takie korzyści, jak:
- Zmniejszenie strat energii: czujniki IoT umożliwiają monitorowanie i analizowanie zużycia energii w czasie rzeczywistym, co pozwala na szybkie identyfikowanie i eliminowanie strat energii.
- Optymalizacja kosztów: rozwiązania bazujące na sztucznej inteligencji umożliwiają przewidywanie potrzeb energetycznych oraz automatyzację procesów, co podnosi wydajność i zmniejsza koszty.
- Zwiększenie efektywności operacyjnej: model chmurowy, w którym działają nowoczesne systemy do zarządzania przedsiębiorstwem, jest doskonale przygotowany na nagłe zwiększenie mocy obliczeniowej potrzebne firmom podczas większego zapotrzebowania na produkcję lub sprzedaż. Skalowanie w chmurze jest kwestią zaledwie kilku kliknięć.
- Lepszy wgląd w działanie zakładu: dzięki zastosowaniu technologii IoT możliwe jest kontrolowanie na bieżąco parametrów produkcji i natychmiastowe działanie w przypadku przekroczenia progów alarmowych. Umożliwia to bardziej świadome podejmowanie decyzji w przypadku wystąpienia nieplanowanych zdarzeń, co prowadzi do oszczędności kosztów produkcji, energii i czasu.
DXC oferuje branży przemysłowej m.in. rozwiązanie EMOS – system do zarządzania mediami w zakładzie produkcyjnym, który poprawia wydajność energetyczną i pomaga przedsiębiorstwom w dostosowaniu się do wymogów Przemysłu 5.0 – zauważa Paweł Worożyszczew, Service Delivery Manager w DXC Technology Polska. W procesach produkcyjnych energia jest pobierana w bardzo wielu punktach, z których każdy ma inną charakterystykę i parametry technologiczne. Optymalizacja sposobu działania odbiorników energii może przynieść firmie nawet do 50% oszczędności, co zostało potwierdzone w wielu projektach przeprowadzonych przez DXC na całym świecie.
Optymalizacja zużycia energii polega – mówiąc w skrócie – na takim jej dawkowaniu w każdym punkcie odbioru, jakie jest dokładnie potrzebne w określonej chwili. Oprócz całkowitego zniwelowania zjawiska marnowania energii, system EMOS wykonuje wiele innych działań optymalizacyjnych: najlepsze wykorzystanie dostępnych taryf, efektywne dynamiczne wykorzystanie własnych źródeł energii oraz systemów jej magazynowania, możliwości dogłębnej analizy zużycia energii, błyskawiczne reagowanie na anomalie, a także przekazywanie użytkownikom sugestii dotyczących wymiany urządzeń pracujących w zakładzie na bardziej efektywne.
Inwestycje w lepszą przyszłość
Przemysł 5.0 to obecnie nadal jeszcze wizja, jednak już wiadomo, że stanie się ona rzeczywistością w ciągu najbliższych lat. Organizacje chcące podążać ścieżką nowoczesności będą musiały poczynić inwestycje. Warto jednak pamiętać, że skupienie nie tylko na optymalizacji, ale również kwestiach zrównoważonego rozwoju, to wkład w lepszą przyszłość biznesu i naszej planety.
źródło: dfusion