Spis treści
Automatyzacja i robotyzacja jest coraz powszechniejsza w polskich przedsiębiorstwach. Dzięki zautomatyzowaniu wielu procesów produkcyjnych przyspieszony jest sam proces produkcji, udoskonalony, a także wyeliminowane są błędy powstałe w wyniku pracy ludzkiej, np. uszkodzenie materiału, nieprawidłowe połączeni części. Zakup nowoczesnych robotów, automatyzacja linii produkcyjnej, montażowej, bądź przetwórczej to ogromne koszty.
Zwracają się one po określonym czasie w zależności od wielu czynników, m.in. wielkości produkcji, ceny produktu, ceny materiału do produkcji, ilości odbiorców na rynku lokalnym czy międzynarodowym, kosztów własnych przedsiębiorstwa. Jednak wygospodarowanie dużej kwoty na robotyzację dla wielu przedsiębiorstw, zwłaszcza w obecnym czasie, jest niemożliwe. Niestabilna, bardzo dynamiczna i trudna do przewidzenia sytuacja ekonomiczno-polityczna spowodowała wstrzymanie procesów automatyzacji i robotyzacji w wielu firmach. Zatem wszelkie znaczące inwestycje dla danej firmy są ryzykowne nie tylko ze względu na zainwestowane środki finansowe, ale także niepewne perspektywy zbytu towaru w opłacalnej dla przedsiębiorstwa cenie.
RODZAJE ULG NA AUTOMATYZACJĘ I ROBOTYZACJĘ
Bez względu na toczące się działania wojenne na Ukrainie, polskie przedsiębiorstwa muszą pracować, dbać o rozwój, wprowadzać nowe technologie. Ministerstwo Rozwoju oraz Ministerstwo Finansów wprowadziło w 2022 r. nowe ulgi dla przedsiębiorców. Są to:
-
Ulga na prototyp
-
Ulga na robotyzację
-
Ulga na wsparcie innowacyjnych pracowników
-
Łączne stosowanie ulg B+R i IP-Box oraz rozszerzenie ulgi B+R.
Ulga na robotyzację jest przeznaczona dla firm, które chcą unowocześnić proces produkcji i wprowadzić do niego roboty. Warunkiem skorzystania z tej ulgi jest prowadzenie działalności gospodarczej poza terenem SSE (Specjalnych Stref Ekonomicznych). Wydatki ponoszone przez firmę nie mogą być „kosztami strefowymi” i kosztami, które są uwzględnione w kalkulacji dochodu podlegającego zwolnieniu od podatku. Firma, która stara się o skorzystanie z ulgi na robotyzację musi być firmą dochodową.
Nie ma możliwości, aby ulga na robotyzację była wykorzystana w innym celu, np. na wypłatę zaległych wynagrodzeń. Środki wydane na robotyzację nie mogą pochodzić z dotacji, ponieważ zwrócona część wydatku nie stanowi kosztu kwalifikowanego. Ponadto bardzo istotne jest, aby koszty w księgach były ujęte na zasadach analogicznych do ulgi B+R. Przedsiębiorca może skorzystać z pomocy doradców, którzy zaproponują najbardziej korzystny sposób odliczenia kosztów.
Celem robotyzacji każdej firmy, niezależnie od wielkości i profilu działalności, jest zwiększenie produktywności oraz konkurencyjności nie tylko na rynku rodzimym, ale także na zagranicznych. Planując zakup robotów przemysłowych, zautomatyzowanie działających już w firmie procesów produkcyjnych, zainwestowanie w nowe linie produkcyjne lub nowy zakład, np. wybudowanie nowych hal, można skorzystać z ulgi na robotyzację. Jest ona przewidziana także dla przedsiębiorców, którzy w polityce przedsiębiorstwa założyli wzrost mocy produkcyjnych przedsiębiorstwa lub chcą ukierunkować pracę firmy zgodnie z założeniami Przemysłu 4.0.
Ulga daje możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych w danym roku na robotyzację. Warunkiem jednak jest, aby kwota odliczenia nie przekroczyła dochodu uzyskanego przez przedsiębiorcę w tym roku. Po raz pierwszy ulgę będzie można zastosować w rozliczeniu za 2022 r. i będzie ona obowiązywać w latach 2022-2026.
Ważne jest, że ta ulga w podatkach jest przeznaczona dla każdego przedsiębiorcy bez względu na wielkość firmy przez niego prowadzonej, a przedsiębiorca jest opodatkowany w następujący sposób:
-
Według skali podatkowej (PIT-36);
-
Podatkiem liniowym (PIT-36L);
-
Podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT-8).
Ulga na robotyzację umożliwia odliczenie od podstawy opodatkowania 50% kosztów kwalifikowanych. Zatem przedsiębiorca może odliczyć wydatki poniesione na:
- Nabycie fabrycznie nowych maszyn i urządzeń, w tym także wziętych w leasing finansowy;
- Nabycie wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do poprawnego uruchomienia i wprowadzenia do procesu produkcji robotów przemysłowych;
- Usługi szkoleniowe związane z przeszkoleniem do pracy robota na linii produkcyjnej, montażowej lub przetwórczej.
Każda ulga dokładnie definiuje użyte w niej sformułowania. W uldze na robotyzację wskazano, że fabrycznie nowe maszyny i urządzenia można odliczyć w ramach kosztów kwalifikowanych. Są to:
-
Roboty przemysłowe;
-
Urządzenia peryferyjne funkcjonalnie związane z robotami;
-
Maszyny, urządzenia i inne przedmioty służące do zapewnienia bezpieczeństwa oraz ergonomicznej pracy podczas pracy robota przemysłowego;
-
Maszyny lub urządzenia służące do zdalnego zarządzania, diagnozowania, monitorowania lub serwisowania robotów przemysłowych, np. kamery, czujniki;
-
Urządzenia służące pracy w relacji człowiek-maszyna.
Wprowadzając robotyzację i automatyzację, a tym samym unowocześniając proces produkcyjny, przedsiębiorca wpływa na efektywność produkcji. W uldze na robotyzację przygotowanej przez polski rząd w ramach projektu Polski Ład, szczegółowo zdefiniowano pojęcie robota przemysłowego, maszyn i urządzeń peryferyjnych do robotów przemysłowych oraz koszty uzyskania przychodów poniesione na robotyzację. Ulga na robotyzację przeznaczona jest dla przedsiębiorstwa dysponującego określonym rodzajem robotów. Muszą one spełniać ściśle określone założenia i być przeznaczone do ściśle określonych celów w przemysłowym procesie produkcji:
- Wymiana danych w formie cyfrowej z urządzeniami sterującymi, diagnostycznymi lub monitorującymi w celu zdalnego sterowania, monitorowania, programowania lub diagnozowania;
- Połączenie z systemami teleinformatycznymi usprawniającymi procesy produkcyjne w przedsiębiorstwie, a zwłaszcza z systemami zarządzania produkcją, planowania lub projektowania produktów;
- Monitorowanie z pomocą czujników, kamer lub innych podobnych urządzeń;
- Zintegrowanie z innymi maszynami w cyklu produkcyjnym w przedsiębiorstwie.
CZYM JEST ROBOT PRZEMYSŁOWY?
Jak w każdym przepisie, również tym dotyczącym ulgi na robotyzację, muszą być jasno i zrozumiale opisane kluczowe sformułowania. W treści programu Polski Ład dotyczącej robotyzacji zdefiniowano pojęcie robot przemysłowy. Zgodnie z założeniami ulgi na robotyzację robot przemysłowy to maszyna, która spełnia następujące warunki:
- Jest automatycznie sterowana i programowalna;
- Wielozadaniowa;
- Stacjonarna lub mobilna, o co najmniej 3 stopniach swobody;
- Posiadająca właściwości manipulacyjne lub lokomocyjne dla zastosowań przemysłowych;
- W większości zrobotyzowanych linii produkcyjnych, montażowych lub przetwórczych muszą być podłączone maszyny i urządzenia wspomagające pracę robotów przemysłowych. Są to jednostkowe urządzenia, które połączone z robotem zwiększają jego mobilność, efektywność, a w niektórych wypadkach są warunkiem prawidłowej pracy robota.Efektory końcowe do interakcji robota z otoczeniem, służące do:
- nakładania powłok, malowania, lakierowania, dozowania, klejenia, uszczelniania, spawania, cięcia, w tym cięcia laserowego, zaginania, gratowania, śrutowania, piaskowania, szlifowania, polerowania, czyszczenia, szczotkowania, drasowania, wykańczania powierzchni, murowania, odlewania ciśnieniowego, lutowania, zgrzewania, klinczowania, wiercenia, handlingu, w tym manipulacji, przenoszenia i montażu, ładowania i rozładowania, pakowania, gwożdżenia, paletyzacji i depaletyzacji, sortowania, mieszania, testowania i wykonywania pomiarów;
- obsługi maszyn: frezarek, wtryskarek, giętarek, robodrilli, wiertarek, tokarek, wrzecion, zginarek i zawijarek, wycinarek, walcarek, przecinarek, szlifierek, wytaczarek, ciągarek, drukarek, pras i wyoblarek.
ULGA NA ROBOTYZACJĘ – CO MOŻEMY ODLICZYĆ?
- koszty nabycia fabrycznie nowych:
- robotów przemysłowych;
- maszyn i urządzeń peryferyjnych do robotów przemysłowych, funkcjonalnie z nimi związanych;
- maszyn, urządzeń oraz innych rzeczy, funkcjonalnie związanych z robotami przemysłowymi: czujników, sterowników, przekaźników, zamków bezpieczeństwa, barier fizycznych (ogrodzenia, osłony), optoelektronicznych urządzeń ochronnych (kurtyny świetlne, skanery obszarowe);
- maszyn, urządzeń lub systemów służących do zdalnego zarządzania, diagnozowania, monitorowania lub serwisowania robotów przemysłowych (czujników i kamer);
- urządzeń do interakcji pomiędzy człowiekiem a maszyną do robotów przemysłowych;
- koszty nabycia wartości niematerialnych i prawnych, niezbędnych do poprawnego uruchomienia i przyjęcia do używania robotów przemysłowych oraz wyżej wymienionych środków trwałych;
- koszty nabycia usług szkoleniowych dotyczących robotów przemysłowych oraz wyżej wymienionych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych;
- opłaty leasingowe od robotów przemysłowych oraz wyżej wymienionych środków trwałych, jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi własność tych środków trwałych na korzystającego.
Przedsiębiorca ma prawo odliczyć ulgę w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniósł koszty uzyskania przychodów przeznaczone na robotyzację. Warunkiem skorzystania z ulgi jest złożenie wykazu poniesionych kosztów podlegających odliczeniu do naczelnika właściwego podatnikowi urzędu skarbowego w terminie złożenia zeznania podatkowego. Należy podkreślić, że odliczeniu podlegają wydatki, które nie zostały zwrócone przedsiębiorcy w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania.
Jak wskazuje prawodawca, ulgę można rozliczyć w kolejnych 6 latach podatkowych, w którym przedsiębiorca skorzystał lub miał prawo skorzystać z ulgi, jeżeli w danym roku podatkowym:
- przedsiębiorca poniósł stratę lub
- dochód jest niższy od kwoty przysługującego odliczenia.
Polski rząd opracowując ulgę na robotyzację miał na celu przede wszystkim umożliwienie nowoczesnego rozwoju polskich przedsiębiorstw, wzrost ich efektywności, a także poprzez wprowadzenie robotów i automatyzacji produkcji – zmniejszenie skutków braku wykwalifikowanych pracowników. Nowa ulga na robotyzację to pomoc polskim przedsiębiorcom oraz umożliwienie w rozwijaniu produkcji i sprzedaży, zawieraniu i realizowaniu dużych zamówień, a także dostaw towarów. Robotyzacja w polskiej gospodarce nie jest tylko i wyłącznie teorią, ale faktem. Co prawda robotyzacja polskiego przemysłu w porównaniu z innymi państwami w Europie takimi, jak Niemcy, Czechy, Słowacja, Węgry jest nadal na niskim poziomie, ale działania podjęte w ramach Polskiego Ładu z pewnością zintensyfikują poczynania polskich przedsiębiorców w kierunku robotyzacji i pracy zgodnie z założeniami idei Przemysłu 4.0.
źródło: Salwis